B.1.1 Gasdiffusie-installaties
B.1.1.1 Eenheden en onderdelen speciaal ontworpen of vervaardigd voor de verrijking door gasdiffusie
Bij de methode voor de scheiding van uraniumisotopen door gasdiffusie zijn de belangrijkste onderdelen het poreuse diffusiemembraan, de warmtewisselaar voor de afkoeling van het gas (dat verward wordt door samendrukking), de afsluit- en regelkleppen en de leidingen. Aangezien de gasdiffusietechnologie beroep doet op uraniumhexafluoride (UF6) moeten de oppervlakten van de onderdelen, leidingen en instrumenten die in contact komen met het gas bestand zijn tegen UF6-korrosie. Een gasdiffusie-installatie vereist een groot aantal onderdelen van dit type zodanig dat de hoeveelheid een belangrijke aanwijzing kan zijn voor het uiteindelijk gebruik.
a)
Gasdiffusie membranen:
- –
- Speciaal ontworpen of vervaardigde dunne en poreuze filters met poriën van 100 tot 1000 A (angström), een dikte kleiner of gelijk aan 5 mm, en in het geval dat ze buisvormig zijn, een diameter kleiner of gelijk aan 25 mm, en vervaardigd uit metalen, polymeren of kermamieken die bestand zijn tegen UF6-korrosie, en
- –
- Samenstellingen of poeders speciaal bestemd voor de vervaardiging van deze filters. Deze bestaan uit nikkel of legeringen die ten minste 60 % nikkel, aluminiumoxide of gefluoreerde koolwaterstofpolymeren bevatten met een zuiverheid van ten minste 99,9 %, deeltjes met afmetingen kleiner dan 10 micron en een grote eenvormigheid wat betreft de afmetingen, speciaal gemaakt voor vervaardiging van gasdiffusiemembranen.
b)
Gasdiffusorbehuizing:
Speciaal ontworpen of vervaardigde, hermetisch afgesloten behuizing, indien cilindervormig met een diameter van ten minste 300 mm en een lengte van meer dan 900 mm; of indien rechthoekig met gelijkaardige afmetingen, en uitgerust met een ingang en twee uitgangen met een diameter van ten minste 50 mm. Deze houder is bestemd om het gasdiffusiemembranen te bevatten en bestaat uit of is bekleed met materialen bestand tegen UF6 corrosie. Hij kan horizontaal of vertikaal opgesteld worden.
c)
Compressoren en gasaanjagers:
Speciaal ontworpen of vervaardigde axiale, centrifugale of volumetrische compressoren of aanjagers, met een aanzuigcapaciteit van ten minste 1 m3 per minuut UF6 en een druk aan de uitgang die kan gaan tot enkele honderden kPa, bestemd om gedurende lange tijd te werken in een UF6-atmosfeer, met of zonder elektrische motor met aangepast vermogen, en afzonderlijke delen van compressoren en aanjagers van dit type. Deze compressoren en aanjagers hebben een compressieverhouding gelegen tussen 2/1 en 6/1 en bestaan uit of zijn bekleed met materialen die bestand zijn tegen UF6-korrosie.
d)
Dichtingen voor de compressoren en aanjagers:
Speciaal ontworpen of vervaardigde dichtingen met verbindingen voor de in- en de uitlaat, die de dichtheid moeten verzekeren van de as die de rotor van de compressor of de aanjager verbindt met de aandrijfmotor, zodanig dat geen lucht kan binnendringen in de inwendige kamer van de compressor of de aanjager die gevuld is met UF6. Deze dichtingen zijn ontworpen zodanig dat de leksnelheid van het buffergas kleiner is dan 1000 cm3 per minuut.
e)
Warmtewisselaars voor de afkoeling van het UF6:
Speciaal ontworpen of vervaardigde warmtewisselaars, bestaande uit of bekleed met materialen die bestand zijn tegen UF6-korrosie (met uitzondering van roestvrij staal) of met koper of met een samenstelling van deze metalen. Het drukteverschil te wijten aan lekken is kleiner dan 10 Pa per uur bij een drukverschil van 100 kPa.
B.1.1.2 Hulpsystemen, materieel en onderdelen speciaal ontworpen of vervaardigd voor gebruik in gasdiffusie-installaties
Dit zijn de systemen die nodig zijn voor de invoer van het UF6 in de gasdiffusie-eenheden, om de eenheden met elkaar te verbinden en aldus trapsgewijs steeds hogere verrijkingen te bekomen, en om in de opeenvolgende trappen de verrijkte en verarmde fase te kunnen afscheiden. Omwille van de hoge inertie van de verrijkingstrappen heeft iedere onderbreking van hun werking en zeker hun stillegging, ernstige gevolgen. Het constant aanhouden van een hoog vacuüm in het systeem, de geautomatiseerde bescherming tegen ongelukken en de automatische en nauwkeurige regeling van de gasfluxen zijn dus uiterst belangrijk in een gasdiffusie-installatie. Daarom moet een dergelijke installatie uitgerust zijn met een groot aantal bijzondere meet-, regel- en controlesystemen.
Gewoonlijk wordt het UF6 verdampt in cilinders die in autoclaven geplaatst zijn en in gasvormige toestand naar de ingang gestuurd via een buisvormige collector. De gasvormige verrijkte en verarmde fase verlaten de gasdiffusie-eenheid via de uitgangen en gaan langs de afvoersystemen naar condensors of naar samendrukkingsposten waar het gasvormig UF6 vloeibaar wordt gemaakt en wordt overgebracht naar gepaste containers voor transport of voor opslag.
Aangezien een verrijkingsfabriek die gebruik maakt van het gasdiffusieprocédé bestaat uit een groot aantal diffusie-eenheden, kan de lengte van de collector verschillende kilometers bedragen, wat dus ook duizenden lassen onderstelt en een belangrijke herhaling in de montage.
Het materieel, de onderdelen en de leidingen, worden vervaardigd volgens uiterst strenge normen wat betreft vacuüm en zuiverheid.
a)
Aan- en afvoersystemen:
Speciaal ontworpen of vervaardigde systemen die kunnen werken bij drukken lager of gelijk aan 300 kPa en bestaan uit:
- –
- autoclaven die zorgen voor de aanvoer van UF6 in de verrijkingstrappen;
- –
- condensors voor het onttrekken van UF6 aan de verrijkingstrappen; stations waar het gasvormig UF6 wordt samengedrukt en afgekoeld om vloeibaar UF6 te bekomen;
- –
- vulstations voor het transfert van de verijkte en verarmde fase naar containers.
b)
Collectoren en buizensystemen:
Speciaal ontworpen of vervaardigde buizensystemen en collectoren voor het transfert tussen de trappen van de diffusie-installatie. Het buizensysteem is van het “dubbele” type waarbij elke eenheid verbonden is met elke collector.
c)
Vacuümsystemen:
- –
- speciaal ontworpen of vervaardigde vacuümregulatoren, -collectoren en -pompen met een aanzuigcapaciteit van ten minste 5 m3 per minuut;
- –
- speciaal ontworpen vacuümpompen bestemd om te werken in een UF5 atmosfeer, bestaande uit of bekleed met aluminium, nikkel of legeringen die ten minste 60 % nikkel bevatten. Deze pompen kunnen van het rotatieve, volumetrische of zuigertype zijn, kunnen uitgerust zijn met dichtingen uitgevoerd in gefluoreerde koolwaterstofverbindingen en kunnen bijzondere vloeistoffen bevatten die noodzakelijk zijn voor de werking.
d)
Bijzondere afsluit- en regelkleppen:
Speciaal ontworpen of vervaardigde, handbediende of automatische afsluit- en regelkleppen, vervaardigd uit materialen die weerstand bieden aan UF6-korrosie, een diameter hebben tussen 40 mm en 1500 mm en bedoeld zijn voor installatie in de hoofd- of hulpsystemen van een gasdiffusieverrijkingsinstallatie.
e)
Massaspectrometer voor UF6 en ionenbronnen:
Speciaal ontworpen of vervaardigde magnetische of vierpolige massaspectrometers waarmee stalen van de verschillende fasen kunnen genomen en onderzocht worden zonder dat het verrijkingsproces moet onderbroken worden, en die de volgende eigenschappen bezitten:
- –
- oplossend vermogen groter dan 320 per atomaire massa eenheid;
- –
- ionenbronnen vervaardigd uit of bekleed met nichroom of monel of bekleed met nikkel;
- –
- ionenbronnen door beschieting met elektronen;
- –
- collectorsysteem geschikt voor de analyse van isotopen.
De hierboven vermelde onderdelen zijn ofwel in rechtstreeks contact met het gasvormig UF6 of regelen rechtstreeks de gasstromen in de trappen. Al de oppervlakten die in aanraking komen met deze gassen zijn volledig vervaardigd uit of bekleed met materialen die weerstand bieden aan UF6-korrosie. In gasdiffusie-installaties zijn deze materialen van roestvrij staal, aluminium, aluminiumlegeringen, aluminiumoxide, nikkel, nikkellegeringen die ten minste 60 % nikkel bevatten en gefluoreerde koolwaterstofpolymeren die bestand zijn tegen UF6-korrosie.
B.1.2 Gascentrifuge-installaties
Gewoonlijk bestaat de gascentrifuge-installatie uit één of meerdere dunwandige cilinders met een diameter tussen 75 mm en 400 mm die geplaatst worden in een luchtledig omhulsel en met een hoge snelheid rond een verticale as draaien. De omtreksnelheid kan 300 m/s of meer bedragen. Om aan deze hoge snelheden te kunnen weerstaan moeten de ronddraaiende delen een hoge sterkte-dichtheidsverhouding hebben en nauwkeurig vervaardigd zijn om de afwijkingen ten opzichte van de as tot een minimum te beperken. De centrifuges voor de verrijking van uranium verschillen van de andere centrifuges door de aanwezigheid in de rotorkamer van een of meerdere schijfvormige ronddraaiende keerschotten en een stationair buizensysteem voor de aan en afvoer van het gasvormig UF6. Dit systeem bestaat uit ten minste drie afzonderlijke kanalen waarvan er twee verbonden zijn met opvangbuizen die vanuit de as vertrekken naar de wand van rotorkamer.
In de vacuümruimte bevinden zich nog een aantal gevoelige onderdelen die niet ronddraaien en die, alhoewel ze speciaal ontworpen zijn, eenvoudig kunnen vervaardigd worden en niet bestaan uit speciale materialen. In ieder geval bestaat een gascentrifuge-installatie uit een groot aantal van deze onderdelen, zodanig dat de hoeveelheid een belangrijke aanduiding kan geven voor het uiteindelijke gebruik.
B.1.2.1 Ronddraaiende delen
a)
Volledig uitgeruste rotoren:
Dunwandige cilinders of meerdere samengevoegde dunwandige cilinders, vervaardigd uit materialen met een hoge sterkte/dichtheidverhouding zoals hierna beschreven; indien samengevoegd, zijn de cilinders met elkaar verbonden door middel van elastische balgen of ringen beschreven in punt c) hierna. De rotorkamer bevat een of meerdere keerschotten en afsluitdeksels zoals beschreven in de punten d) en e) hierna wanneer deze gebruiksklaar is. De rotor kan ook in afzonderlijke delen geleverd worden.
b)
Rotorkamers:
Speciaal ontworpen of vervaardigde dunwandige cilinders, met een wanddikte van 12 mm of minder, een diameter begrepen tussen 75 mm en 400 mm en vervaardigd uit een materiaal met een hoge sterkte/dichtheidverhouding zoals hierna beschreven.
c)
Ringen en balgen:
Speciaal ontworpen of vervaardigde onderdelen om de rotorkamer plaatselijk te ondersteunen of om een aantal cilinders samen te voegen om een rotorkamer te vormen.
De balg is een rimpelvormige korte cilinder met een wanddikte van 3 mm of minder, een diameter tussen 75 mm en 400 mm en vervaardigd uit een materiaal met hoge sterkte/dichtheidverhouding zoals hierna beschreven.
d)
Keerschotten:
Speciaal ontworpen of vervaardigde schijven met een diameter tussen 75 mm en 400 mm die geplaatst worden in de rotorkamer teneinde de afvoerkamer af te zonderen van de belangrijkste scheidingskamer en, in zekere gevallen, de circulatie van het gasvormig UF6 in de belangrijkste scheidingskamer te vergemakkelijken. Deze onderdelen zijn vervaardigd uit materialen met een hoge sterkte/dichtheidverhouding zoals hierna beschreven.
e)
Bovenste en onderste afsluitdeksels:
Speciaal ontworpen of vervaardigde onderdelen met een diameter tussen 75 mm en 400 mm die bevestigd kunnen worden aan de uiteinden van de rotorkamer zodanig dat het UF6 hierin kan opgesloten worden. In sommige gevallen kunnen ze deel uitmaken van de bovenste lager (bovenste afsluitdeksel) of van draaiende delen van de motor of van de onderste lager (onderste afsluitdeksel). Ze zijn vervaardigd uit een materiaal met een hoge sterkte/dichtheidverhouding zoals hierna beschreven.
Materialen die gebruikt kunnen worden voor de draaiende onderdelen van deze centrifuges zijn:
- –
- martensietstaal (maraging steel) met een maximale treksterkte van ten minste 2,05 × 10 9 N/m2;
- –
- aluminiumlegeringen met een maximale treksterkte van ten minste 0,46 × 10 9 N/m2;
- –
- vezelmaterialen die kunnen gebruikt worden in samengestelde structuren met een specifieke modulus van ten minste 12,3 × 10 6 en een specifieke treksterkte van ten minste 0,3 × 10 6 (de specifieke modulus is de modulus van Young uitgedrukt in N/m2 gedeeld door de dichtheid uitgedrukt in kg/m3; de specifieke treksterkte is de treksterkte uitgedrukt in N/m2 gedeeld door de dichtheid uitgedrukt in N/m3).
B.1.2.2 Statische onderdelen
a)
Magnetische ophanging:
Speciaal ontworpen of vervaardigd systeem dat bestaat uit een ringvormige magneet opgehangen in een behuizing die een vloeistof bevat voor de demping. De behuizing is vervaardigd uit een materiaal dat weerstand biedt tegen UF6-korrosie. De magneet is bevestigd aan een pool of aan een tweede magneet die vastgemaakt is aan het bovenste afsluitdeksel (zoals beschreven in B. 1.2.1.e)). De magneet kan de vorm van een ring hebben waarbij de verhouding van de uitwendige tot de inwendige diameter kleiner of gelijk is dan 1,6: 1. De initiële permeabiliteit van de magneet bedraagt ten minste 0,15 H/m, of een remanent magnetisme van ten minste 98,5 %, of een elektromagnetische energiedichtheid van ten minste 80 kJ/m3. Naast de gewone eigenschappen waaraan deze materialen moeten voldoen, is het van belang dat de afwijking tussen de magnetische en de geometrische assen beperkt is door strenge toleranties (kleiner dan 0,1 mm) en de magneet uit zeer homogeen materiaal vervaardigd is.
b)
Lagers en dempingsystemen:
Speciaal ontworpen of vervaardigde lagers bestaande uit een pin en een halfbolvormige steun geplaatst op een dempingsysteem. De pin bestaat gewoonlijk uit een as van gehard staal die aan de ene zijde halfbolvormig afgeslepen is en aan de andere zijde uitgerust is voor bevestiging aan het onderste afsluitdeksel, zoals beschreven in B.1.2.1.e). De halfbolvormige steun bestaat uit een schijfje dat aan een zijde halfbolvormig is uitgewerkt. Deze onderdelen worden dikwijls afzonderlijk van het dempingsysteem geleverd.
c)
Moleculaire pompen:
Speciaal ontworpen of vervaardigde cilinders met aan de binnenzijde machinaal bewerkte of geëxtrudeerde spiraalvormige groeven en inwendig bewerkte boorgaten. De afmetingen van dit onderdeel zijn gewoonlijk de volgende: inwendige diameter tussen 75 mm en 400 mm, wanddikte groter of gelijk aan 10 mm en een lengte ongeveer gelijk aan de diameter. De groeven hebben een rechthoekige vorm en een diepte van ten minste 2 mm.
d)
Stator van de elektromotor:
Speciaal ontworpen of vervaardigde ringvormige stator voor sneldraaiende hysteresismotor, gevoed met meerfazige wisselstroom, die werkt in een luchtledige ruimte en waarvan de frequentie varieert van 600 tot 2000 Hz en het vermogen van 50 tot 1000 VA. De stator bestaat uit meerfasige wikkelingen rond kernen gemaakt uit dunne lamellen van zacht ijzer. De dikte van deze lamellen is kleiner of gelijk aan 2 mm.
B.1.2.3 Hulpsystemen, uitrustingen en onderdelen speciaal ontworpen of vervaardigd voor gebruik in gascentrifuge-installaties
De hulpsystemen, uitrustingen en onderdelen van een verrijkingsfabriek door middel van gascentrifugatie zijn de systemen die nodig zijn voor de invoer van UF6 in de centrifuges, de verbindingen tussen de centrifuges om trapsgewijs steeds hogere verrijken te bekomen en de systemen voor de afvoer van de verrijkte en verarmde fase, evenals het materieel voor de aandrijving van de centrifuges en de besturing van de fabriek.
Gewoonlijk wordt het UF6 gemaakt uit vaste stoffen in verwarmde autoclaven en in gasvormige toestand naar de verschillende centrifuges gebracht door middel van een buizensysteem. De gasvormige verrijkte en verarmde fase die de centrifuges verlaten gaan eveneens via een buizensysteem naar condensors (die werken bij – 70 °C) waar ze terug vloeibaar worden gemaakt en vervolgens worden overgebracht naar houders voor vervoer of opslag. Gezien een verrijkingsfabriek verschillende duizenden centrifuges omvat heeft de collector een lengte van verschillende kilometers, wat duizenden lassen onderstelt en een belangrijke herhaling bij de montage. Het materieel, onderdelen en leidingen worden vervaardigd volgens uiterst strenge normen wat betreft vacuüm en zuiverheid.
a)
Aan- en afvoersystemen:
Speciaal ontworpen of vervaardigde systemen bestaande uit:
- –
- autoclaven of aanvoerstations voor het UF6 in de verrijkingstrappen, waarbij de druk tot 100 kPa kan oplopen en het debiet ten minste 1 kg per uur bedraagt;
- –
- condensors voor het onttrekken van het UF6 aan de verrijkingstrappen, waarbij de druk kan gaan tot 3 kPa en de temperatuur van – 70 °C tot 70 °C;
- –
- vervoersystemen voor het transfert van de verrijkte en verarmde fase naar de houders.
Dit materieel en deze leidingen zijn helemaal vervaardigd uit of bekleed met materialen die bestand zijn tegen UF6-korrosie, en worden gemaakt volgens uiterst strenge normen inzake vacuüm en zuiverheid.
b)
Verzamelpijpen, buizenstelsel:
Speciaal ontworpen of vervaardigde buizen en verzamelpijpen voor het vervoer van het UF6 tussen de trappen en de centrifuges. Het buizensysteem is gewoonlijk “driedubbel”, gezien elke centrifuge verbonden is met elk van de verzamelpijpen. De herhaling bij de montage is dus groot. Deze onderdelen zijn helemaal vervaardigd uit materialen die bestand zijn tegen UF6-korrosie en gemaakt volgens uiterst strenge normen inzake vacuüm en zuiverheid.
c)
Massaspectrometers voor UF6 en ionenbronnen:
ZieB.1.1.2.e)
d)
Frequentieomvormers:
Speciaal ontworpen of vervaardigde frequentieomvormers voor de statorvoeding van de motor beschreven onder B.1.2.2.d) of onderdelen daarvan, die voldoen aan de volgende specificaties:
- –
- meerfasige wisselspanning waarvan de frequentie ligt tussen de 600 en de 2000 Hz;
- –
- een harmonische vervorming kleiner dan 2 %;
- –
- hoge stabiliteit van de frequentie (regeling beter dan 0,1 %);
- –
- een rendement hoger dan 80 %.
De hierboven opgesomde artikelen komen ofwel rechtstreeks in contact met het gasvormig UF6 of zorgen voor de regeling van de centrifuges en van de gasstromen tussen de centrifuges en de verrijkingstrappen.
De materialen die weerstand bieden tegen UF6-korrosie zijn onder meer roestvrij staal, aluminium, aluminiumlegeringen, nikkel of nikkellegeringen die ten minste 60 % nikkel bevatten.
B.1.3 Straalbuisscheidingsinstallaties, evenals de onderdelen en constructiematerialen ervan
B.1.4 Vortexscheidinginstallaties, evenals de onderdelen en constructiematerialen ervan
B.1.5 Installaties voor het scheiden van isotopen door middel van laser, evenals de onderdelen en de elektrische voeding]
Door de opwerking van bestraalde kernbrandstof wordt het plutonium en het uranium afgescheiden van de splijtingsproducten en andere transuranen die zeer sterk radioactief zijn. Verschillende technieken kunnen deze scheiding bewerkstelligen. In de loop der jaren is het Purex-procédé de meest gebruikte en aanvaarde techniek geworden. Bij dit procedé wordt de bestraalde kernbrandstof eerst opgelost in salpeterzuur en vervolgens worden het uranium, het plutonium en de splijtingsproducten afgescheiden door middel van vloeistofextractie, waarbij gebruik gemaakt wordt van tributylfosfaat vermengd met een organisch oplosmiddel.
Bij ieder Purex-installatie treft men gelijkaardige stappen aan: het snijden van de bestraalde brandstofelementen, oplossing van de brandstof, vloeistofextractie en de opslag van de procesvloeistoffen. Er kunnen eveneens installaties bijgevoegd zijn voor de omzetting van uraniumnitraat, de omzetting van plutoniumnitraat in plutoniumoxide of -metaal, en de behandeling van de opgeloste splijtingsproducten die geschikt gemaakt worden voor langdurige of voor definitieve opslag. De aard en de vorm van deze uitrustingen die deze bijkomende bewerkingen uitvoeren zijn niet noodzakelijk dezelfde voor elke Purex-installatie. Dit hangt onder meer af van de soort en de hoeveelheid van de op te werken bestraalde brandstof, de bestemming van de teruggewonnen materialen en de principes inzake veiligheid en onderhoud die men weerhouden heeft bij het ontwerp van de installatie.
De uitdrukking “installaties voor het opwerken van bestraalde brandstofelementen” slaat op het materieel en de onderdelen die normaal rechtstreeks in aanraking komen met, of zorgen voor de procesregeling van de bestraalde brandstof en van de belangrijkste fluxen van kernmaterialen en splijtingsproducten tijdens de behandeling. Deze procedés, met inbegrip van de volledige systemen voor de omzetting van plutonium en de productie van plutoniummetaal, kunnen onderscheiden worden door de maatregelen die genomen worden om het ontstaan van kritische massa's te vermijden (bijvoorbeeld door de vorm), om de stralingsintensiteit te verminderen (bijvoorbeeld door afscherming) of omwille van de toxiciteit (bijvoorbeeld door omhulling).
a)
Hakmachines:
Deze uitrusting breekt de huls van de brandstof teneinde de bestraalde kernmaterialen te kunnen oplossen. Speciaal ontworpen metalen scharen worden het meest gebruikt, maar meer gevorderde technieken zoals lasers kunnen eveneens aangewend worden.
Speciaal ontworpen of vervaardigde, op afstand bediende werktuigen, voor gebruik in een opwerkingsfabriek zoals in de inleiding beschreven, en bedoeld voor het snijden, hakken of knippen van brandstofelementen of bundels die bestraalde kernbrandstof bevatten.
b)
Oplostanks:
De oplostanks ontvangen de in stukken verdeelde bestraalde brandstof. In kritisch veilige tanks wordt het kernmateriaal opgelost in salpeterzuur; de overblijvende hulzen worden verwijderd.
Recipiënten met een anti-kritische vorm (kleine diameter, ringvormig of plat) speciaal ontworpen of vervaardigd voor gebruik in een opwerkingsfabriek zoals hierboven beschreven, om de bestraalde kernbrandstof op te lossen. Deze tanks moeten bestand zijn tegen sterk corrosieve vloeistoffen op hoge temperatuur en van op afstand kunnen geladen en onderhouden worden.
c)
Extractieapparaten en uitrustingen daarvoor:
Deze extractieapparaten ontvangen gelijktijdig de opgeloste kernbrandstof van de oplostanks en een organische oplossing die het uranium, het plutonium en de splijtingsproducten afscheidt.
De vloeistofextractieapparaten zijn gewoonlijk zodanig ontworpen om te voldoen aan strenge werkingsparameters, zoals een lange levensduur zonder bijzondere eisen inzake onderhoud, de onderdelen moeten gemakkelijk te vervangen zijn, ze moeten gemakkelijk van op afstand te bedienen zijn en moeten proceswijzigingen kunnen opvangen.
Extractieapparaten zoals pulserende kolommen, mixer-settlers of centrifuges speciaal ontworpen of vervaardigd voor gebruik in een opwerkingsfabriek voor bestraalde brandstof. Ze moeten bestand zijn tegen de corrosieve werking van salpeterzuur. Aan de constructie van deze apparaten worden zeer hoge eisen gesteld (ondermeer bijzondere technieken voor de lassen, het onderzoek en de kwaliteitscontrole) en ze worden vervaardigd uit roestvrij staal met een laag koolstofgehalte, titanium, zirkonium of andere materialen met een hoge weerstand.
d)
Kuipen voor verzameling of opslag van de oplossingen:
Na de extractie ontstaan drie materiaalstromen. Tijdens de verdere behandeling worden de recipiënten voor verzameling en opslag als volgt gebruikt:
- –
- de gezuiverde uraniumnitraatoplossing wordt geconcentreerd door uitdamping en het nitraat wordt omgezet in oxide. Dit uraniumoxide wordt terug gebruikt in de nucleaire brandstofcyclus;
- –
- de hoog radioactieve oplossing van splijtingsproducten wordt geconcentreerd door uitdamping en opgeslagen onder de vorm van een vloeibaar concentraat. Dit concentraat kan later verder uitgedampt worden en omgevormd worden tot een product dat geschikt is voor tijdelijke of definitieve berging;
- –
- de gezuiverde plutoniumnitraatoplossing wordt geconcentreerd en opgeslagen in afwachting van de latere behandelingsfazen. Bij het ontwerp van verzamel- of opslagtanks voor de plutoniumoplossingen moet rekening gehouden worden met de mogelijke kriticaliteitsproblemen die kunnen veroorzaakt worden door wijzigingen van de concentratie en de vorm van de materiaalstromen.
Speciaal ontworpen of vervaardigde recipiënten bestemd om gebruikt te worden in installaties voor de opwerking van bestraalde kernbrandstof. Deze recipiënten moeten bestand zijn tegen de corrosieve werking van salpeterzuur. Ze worden gewoonlijk vervaardigd uit roestvrij staal met een laag koolstofgehalte, titanium of zirkonium of andere materialen met een hoge weerstand. De recipiënten kunnen ontworpen zijn om van op afstand bediend en onderhouden te worden. Om kriticaliteitsproblemen te vermijden, dienen ze de volgende kenmerken te hebben:
- –
- wanden of inwendige structuren hebben met een boorequivalent van ten minste 2 %, of
- –
- een maximale diameter hebben van 175 mm voor cilindrische vaten, of
- –
- een maximale breedte van 75 mm voor rechthoekig of ringvormige vaten.
e)
Installaties voor de omzetting van plutoniumnitraat in plutoniumoxide.
In de meeste opwerkingsfabrieken is de laatste bewerking de omzetting van plutoniumnitraat in plutoniumoxide. De voornaamste stappen bij dit procedé zijn: opslag en regeling van de aanvoer, precipitatie, scheiding vast/vloeibaar, calcinatie, verwerking van het materiaal, ventilatie, afvalbeheer en procesregeling.
Speciaal ontworpen of vervaardigde systemen voor de omzetting van plutoniumnitraat in plutoniumoxide, die aangepast zijn om kriticaliteitsproblemen te vermijden en de risico's van straling en toxiciteit tot een minimum te beperken.
f)
Installaties voor de omzetting van plutoniumoxide in plutoniummetaal.
Deze installatie, die kan gevoegd worden bij een opwerkingsfabriek, omvat de volgende stappen: omzetting van plutoniumoxide tot plutoniumfluoride door middel van sterk corrosief waterstoffluoride, gevolgd door een reductie met zeer zuiver calciummetaal. Aldus verkrijgt men plutoniummetaal en calciumfluorideslakken. De voornaamste fasen zijn de omzetting in fluoride (daarvoor gebruikt men uitrustingen bestaande uit of bekleed met edele metalen), de reductie tot metaal (bijvoorbeeld in keramische smeltkroezen), terugwinning van de slakken, verwerking van het materiaal, ventilatie, afvalbeheer en procesregeling.
Speciaal ontworpen of vervaardigde eenheden voor de vervaardiging van plutoniummetaal die aangepast zijn om kriticaliteitsproblemen te vermijden en de risico's van straling en toxiciteit tot een minimum te beperken.
g)
Handschoenkasten: Handschoenkasten ingericht voor de behandeling van a-stralers en met een intern volume van minstens 1 m3.
Hun wanden worden gevormd door schermen van minstens 5 cm dik, vervaardigd uit waterstofhoudende materialen zoals polyvinylchloride, polyethyleen of andere plastiekmaterialen. Deze schermen kunnen eventueel op de buitenwand van de dunwandige handschoenkasten aangebracht worden.]
a)
Kernreactoren:
Kernreactoren met een zodanige werking dat zij een gecontroleerde zichzelf onderhoudende kettingreactie kunnen handhaven, met uitzondering van de nul-energie reactoren, dit wil zeggen reactoren met een geplande jaarlijkse plutoniumproductie van niet meer dan 100 gram.
- –
- Een kernreactor bestaat essentieel uit de onderdelen die zich in het reactorvat bevinden of er rechtstreeks op bevestigd zijn, de uitrusting voor de vermogensregeling in het reactorhart en de bestanddelen die normaal het primair koelmiddel bevatten, daarmee rechtstreeks in contact komen of de regeling ervan mogelijk maken;
- –
- Reactoren die door kleine aanpassingen kunnen omgebouwd worden om meer dan 100 gram plutonium per jaar te produceren vallen niet onder bovenvermelde uitzondering;
- –
- Reactoren die opgevat zijn om doorlopend aan een hoog vermogen te werken, onafhankelijk van hun vermogen om plutonium te produceren, worden niet beschouwd als nul-energie reactoren.
b)
Drukvaten voor reactoren:
Metalen vaten, hetzij als complete eenheden, hetzij als de voornaamste in een bedrijf vervaardigde onderdelen, speciaal ontworpen of vervaardigd om het hart van een kernreactor, zoals bepaald in punt a) hierboven, te bevatten, en die bestand zijn tegen de normale werkdruk van het primair koelmiddel.
Het deksel van het drukvat van een reactor is een voorbeeld van een belangrijk onderdeel dat in de fabriek is vervaardigd.
Inwendige delen van een kernreactor (zoals kolommen en platen ter ondersteuning van het reactorhart en andere onderdelen ondergebracht in het reactorvat, geleidingsbuizen voor de regelstaven, thermische schilden, keerschotten, roosters, diffusorplaten, enz.) worden normaal geleverd door de constructeur van de reactor. Soms gebeurt het nochtans dat bepaalde inwendige delen samen vervaardigd worden met het reactorvat. Deze onderdelen zijn zodanig belangrijk voor de veilige en betrouwbare werking van een reactor (en dus voor de waarborgen en de verantwoordelijkheid van de leverancier van de reactor) dat hun leveringen naast deze van de reactor zelf, niet gebruikelijk is. Het is daarom dat de afzonderlijke levering van speciaal ontworpen of vervaardigde, cruciale, grote en dure onderdelen, niet noodzakelijkerwijze moet uitgesloten worden, alhoewel ze weinig waarschijnlijk zijn.
c)
Toestellen voor het laden en ontladen van kernbrandstof:
Toestellen die speciaal ontwikkeld of vervaardigd zijn voor het laden en ontladen van kernbrandstof in een kernreactor, zoals bepaald in de definitie van paragraaf a) hierboven, en die kunnen aangewend worden gedurende de werking van de reactor, of, die een beroep doen op vergevorderde technieken inzake nauwkeurige plaatsing, waardoor op afstand zeer complexe ladingsoperaties van kernbrandstof bij stilliggende reactor kunnen uitgevoerd worden, zoals de operaties waarbij normalerwijze de brandstof niet rechtstreeks kan worden gezien, of niet toegankelijk is.
d)
Regelstaven:
Staven die speciaal zijn ontworpen of vervaardigd voor de regeling van de reactiesnelheid in een kernreactor, zoals bepaald in punt a) hierboven.
Deze staven omvatten, naast het neutronenabsorberend gedeelte, ook de draag- of ophangconstructies daarvoor, indien deze afzonderlijk worden geleverd.
e)
Toestellen en instrumenten voor de controle en de regeling:
Elektronische apparatuur voor de vermogensregeling in kernreactoren met inbegrip van de aandrijfmechanismen voor de regelstaven van de reactoren, alsook de instrumenten voor de stralingsdetectie en voor de meting van de grootte van de neutronenflux.
f)
Drukpijpen:
Buizen speciaal ontworpen of vervaardigd om dienst te doen als houder van de brandstofelementen en van het primair koelmiddel in een kernreactor, zoals bepaald in punt a) bij een werkdruk van meer dan 5,1 MPa.
g)
Zirconiumbuizen:
Zirconiummetaal en legeringen ervan in de vorm van buizen of bundels van buizen in hoeveelheden groter dan 500 kg per jaar speciaal ontworpen of vervaardigd voor het gebruik in kernreactoren zoals gedefinieerd in punt a), waarbij de gewichtsverhouding hafnium/zirconium kleiner is dan 1/500.
h)
Pompen voor de primaire koelkring:
Pompen speciaal ontworpen of vervaardigd voor het circuleren van het primair koelmiddel in de kernreactor, zoals gedefinieerd in punt a) hierboven.
i)
Brandstofelementen:
Alle soorten brandstofelementen en hun onderdelen (hulzen, brandstofstaven, roosters, enz.).
j)
Deuterium en zwaar water:
Deuterium, zwaar water (oxide van deuterium) en iedere samenstelling van deuterium waarin de verhouding deuterium/waterstof groter is dan 1/5000, bestemd om gebruikt te worden in kernreactoren zoals beschreven in punt a) hierboven, en geleverd in hoeveelheden groter dan 200 kg deuteriumatomen gedurende een periode van 12 maanden, welke ook het land van bestemming is.
k)
Grafiet met nucleaire kwaliteit:
Grafiet met een zuiverheidsgraad van meer dan 5 ppm (delen per miljoen) equivalenten borium en met een soortelijk gewicht groter dan 1,5 g/cm3, bestemd om gebruikt te worden in kernreactoren zoals beschreven in punt a) hierboven, indien de levering meer dan 30 ton bedraagt per 12 maanden, welke ook het land van bestemming is.]
Een installatie voor de vervaardiging van brandstofelementen omvat de uitrusting die:
- –
- in de regel rechtstreeks in contact komt met de nucleaire materialen of deze rechtstreeks verwerkt of regelt;
- –
- gebruikt wordt voor de insluiting van de brandstof in de hulzen;
- –
- noodzakelijk is voor andere bewerkingen voor het vervaardigen van splijtstof zoals:
- o
- de controle van de goede staat van de huls of de dichtheid van de lassen ervan;
- o
- de controle van de afwerking van de vaste splijtstof.]
- –
- installaties, uitrustingen of onderdelen (kleppen, buizen,...) speciaal ontworpen voor de productie, de zuivering en de opslag van uraniumhexafluoride;
- –
- constructiemateriaal dat weerstand biedt aan corrosie door UF6.]
1.1 Forceer- en vloeidraaimachines die
a)
volgens de technische specificaties van de fabrikant kunnen worden uitgerust met “numerieke besturings” eenheden of een computerbesturing; en
b)
twee of meer assen bezitten die gelijktijdig kunnen worden gecoördineerd voor “contourbesturing”, en precisiespillen voor de vervaardiging van cilindrische rotors met een binnendiameter tussen 75 mm en 400 mm en speciaal ontworpen programmatuur daarvoor.
Noot: Alleen machines die zowel voor forceren als voor vloeidraaien kunnen worden gebruikt vallen onder het bovenstaande.
1.2 “Numerieke besturings” eenheden
Speciaal ontworpen “bewegingsbesturingskaarten” voor “numeriek bestuurde” toepassingen van gereedschapswerktuigen, “numeriek bestuurde” gereedschapswerktuigen, speciaal ontworpen programmatuur en technologie als hieronder. Gedetailleerde specificaties zijn te vinden in de technische bijlage op het einde van deze lijst.
1.3 Afmetingen controlerende machines, toestellen of systemen, als hieronder en speciaal hiervoor ontworpen programmatuur
a)
door een computer gestuurde, of numeriek bestuurde, afmetingen controlerende machines die aan beide onderstaande specificaties voldoen:
- 1)
- twee of meer assen en
- 2)
- een ééndimensionale “lengtemeetfout” gelijk aan of kleiner (beter) dan (1,25 + L/1000) um, getest met een sonde met een “nauwkeurigheid” van minder (beter) dan 0,2 um (L is de gemeten lengte in mm) (Ref: VDI/VDE 2617 deel 1 en 2);
b)
Meetinstrumenten voor lengte- en hoekverplaatsing, zoals hieronder:
- 1)
- lengte-meetinstrumenten met een van de volgende specificaties:
- i)
- van het type waarbij bij het meten geen contact gemaakt wordt, met een “oplossend vermogen” gelijk aan of kleiner (beter) dan 0,2 um binnen een meetbereik van maximaal 0,2 mm;
- ii)
- “lineair variabel differentieel-omvorm”, (LVDT) systemen die beide onderstaande karakteristieken hebben:
- (A)
- “lineariteit” gelijk aan of kleiner (beter) dan 0,1 % bij een meetbereik van maximaal 5 mm; en
- (B)
- verloop gelijk aan of kleiner (beter) dan 0,1 % per dag bij een standaardomgevingstemperatuur van +/-1 K of
- iii)
- meetsystemen die beide onderstaande karakteristieken hebben:
- (A)
- bevatten een “laser”.
- (B)
- hebben over een periode van ten minste 12 uur bij een temperatuursschommeling van +/- 1 K rond een standaardtemperatuur en een standaarddruk:
- 1)
- een “oplossend vermogen” over het hele bereik van 0,1 um of beter; en
- 2)
- een “meetfout” gelijk aan of kleiner (beter) dan (0,2 + L/2000) um (L is de gemeten lengte in mm);
met uitzondering van: interferometer meetinstrumenten, zonder gesloten of open kring terugkoppeling, die een laser bevatten om glijbewegingsfouten te meten in gereedschapswerktuigen, afmetingen controlerende machines en dergelijke apparatuur;
- 2)
- hoekmeetinstrumenten met een “hoekpositieafwijking” gelijk aan of kleiner (beter) dan 0,00025°.
Noot: Het subonderdeel b) 2) reguleert geen optische instrumenten als autocollimators, die een evenwijdige lichtbundel gebruiken om hoekverplaatsingen van een spiegel te detecteren.
c)
Systemen voor het gelijktijdig lineaire- en hoekcontrole van de afmetingen van halfbolvormige holtes die aan beide onderstaande specificaties voldoen:
- 1)
- “meetfout” langs welke lineaire as dan ook gelijk aan of kleiner (beter) dan 3,5 um per 5 mm; en
- 2)
- “hoekpositieafwijking” gelijk aan of kleiner dan 0,02°.
Noot: Speciaal ontworpen programmatuur voor de systemen beschreven in paragraaf c) omvat ook programmatuur voor het gelijktijdig meten van wanddiktes en contouren.
Technische noot 1: gereedschapswerktuigen die dienst kunnen doen als meetapparatuur zijn gereguleerd als zij specificaties hebben die gelijk zijn aan, of beter zijn dan de specificaties die in deze lijst zijn opgegeven voor gereedschapswerktuigen of meetapparatuur.
Technische noot 2: een apparaat, zoals beschreven in deze sectie, 1.3, is gereguleerd als op enig punt binnen het werkgebied de specificaties van deze lijst worden gehaald of overtroffen.
Technische noot 3: De sonde die wordt gebruikt om de meetfout te bepalen van een afmetingen controlerende machine moet voldoen aan de beschrijving van VDI/VDE 2617 deel 2, 3 en 4.
Technische noot 4: Alle parameters van meetwaarden in dit onderdeel staan voor plus/minus en dus niet voor de bandbreedte.
“Meetfout”: de karakteristieke parameter die aangeeft in welk gebied rond de waarneming met een waarschijnlijkheid van 95 % de juiste waarde van de gemeten variable ligt. Hierin zijn inbegrepen: de ongecorrigeerde systematische foute, de ongecorrigeerde speling en de toevallige fouten. (Referentie VDI/DE 2617).
“Oplossend vermogen”: het kleinst waarneembare stapje van een meetinstrument; bij digitale instrumenten, de minst significante bit. (Referentie ANSI B-89.1.12).
“Lineariteit”: (meestal gemeten in termen van niet-lineariteit) is de maximale afwijking van de feitelijke waarde (het gemiddelde van de hoogste en laagste aflezing), positief of negatief, van een rechte lijn die zodanig ligt dat de maximale afwijkingen gelijkmatig verdeeld en geminimaliseerd zijn.
“Hoekpositieafwijking”: Het maximale verschil tussen een hoekpositie en de feitelijke, zeer nauwkeurig gemeten positie nadat het bevestigingsvlak van het werkstuk vanuit de oorspronkelijke stand gedraaid is. (Referentie: VDI/VDE 2617. Concept: draaitafel van coördinaatmetende machines).
1.4 Vacuüm- of beheerste-omgeving-(inert gas) inductiesmeltovens, die kunnen werken bij een temperatuur die hoger is dan 850 °C en die inductiespoelen bezitten met een middellijn gelijk aan of kleiner dan 600 mm, en voedingen speciaal ontworpen voor inductieovens met een voeding van 5 kw of meer
Technische noot: Dit onderdeel is niet van toepassing op ovens voor de fabricage van halfgeleiderplakken.
1.5 “Isostatische persen” die een maximale werkdruk van 69 mpa of meer kunnen bereiken en die zijn voorzien van een holte met een binnendiameter groter dan 152 mm, speciaal ontworpen matrijzen en mallen, en besturingen en “speciaal ontworpen programmatuur” hiervoor
Technische noten:
- 1)
- De binnenafmeting is die van de kamer (holte) waarin zowel de werkdruk als de werktemperatuur heersen, zonder de bevestiging. Deze afmeting is de binnendiameter van de drukkamer of die van de geïsoleerde smeltkamer (de kleinste van beide waarden), afhankelijk van welke van de twee de binnenste kamer is.
- 2)
- “Isostatische persen”: uitrusting waarmee een gesloten holte met behulp van diverse media (gas, vloeistof, vaste korrels) onder druk kan worden gezet en waarmee een werkstuk of materiaal in de holte in alle richtingen een gelijke druk ondervindt.
1.6 “Robots” en “end-effectors” die een van de volgende eigenschappen hebben
a)
Speciaal ontworpen om te voldoen aan nationale veiligheidsvoorschriften met betrekking tot het werken met springstoffen (bijv. het voldoen aan elektrische voorschriften voor springstoffen).
b)
Speciaal ontworpen of gekwalificeerd als stralingsbestendig boven 5 × 10 4 gray (Si) (5 × 10 6 rad (Si)) zonder operationeel verlies, en speciaal daarvoor ontworpen besturingen en “speciaal ontworpen programmatuur” daarvoor.
Technische noten:
- 1)
- “robot”: een manipulatiemechanisme, van het continue-pad- of het punt-voor-punt-soort, eventueel voorzien van sensoren, dat alle onderstaande kenmerken heeft:
- a)
- het is multifunctioneel;
- b)
- het is in staat om materiaal, onderdelen, gereedschappen of speciale toestellen te plaatsen of te richten door middel van te variëren bewegingen in de driedimensionale ruimte;
- c)
- het bevat drie of meer gesloten of open lus servomechanismen, eventueel met stappenmotoren; en
- d)
- het heeft “user-accessible-programmability” (gebruikers-toegankelijke programmeerbaarheid) door middel van de “teach/playback”-methode of door middel van een computer, die door programmeerbare logica kan worden bestuurd, dus zonder mechanische ingrepen.
N.B. Bovenstaande definitie is niet van toepassing op de volgende toestellen:
- a)
- Manipulatiemechanismen die alleen met de hand of met de hand op afstand kunnen worden bestuurd.
- b)
- Manipulatiemechanismen met een vaste werkvolgorde, als dit geautomatiseerde bewegingsmechanismen zijn die werken volgens mechanisch vastgestelde geprogrammeerde bewegingen. Het programma wordt mechanisch beperkt door gefixeerde instellingen zoals pennen en nokken. De volgorde van de bewegingen en de pad- en hoekkeuze kan niet veranderd of verwisseld worden met mechanische, elektronische of elektrische hulpmiddelen;
- c)
- Manipulatiemechanismen met een variabele werkvolgorde, als dit geautomatiseerde bewegingsmechanismen zijn die werken volgens mechanisch vastgestelde geprogrammeerde bewegingen. Het programma wordt mechanisch beperkt door gefixeerde, maar regelbare instellingen, zoals pennen en nokken. De volgorde van de bewegingen en de pad- en hoekkeuze kan gevarieerd worden binnen het vaste programmapatroon. Variaties of modificaties van het programmapatroon (d.w.z. het verwisselen van pennen of het vervangen van nokken) in een of meer bewegingsassen kunnen alleen door mechanische handelingen worden bewerkstelligd;
- d)
- Niet-servogestuurde manipulatiemechanismen met een variabele werkvolgorde, als dit geautomatiseerde bewegingsmechanismen zijn die werken volgens een mechanisch vastgesteld programma. Het programma kan worden gewijzigd, maar het proces wordt uitsluitend gestuurd door het binaire signaal van mechanisch vastgelegde elektrische binaire apparaten of instelbare stops;
- e)
- Stapelkranen, gedefinieerd als systemen die bewegen langs rechthoekige coördinaten, die vervaardigd zijn als onderdeel van een verticale stapel voorraadvaten en die zijn ontworpen om de inhoud van die vaten te kunnen laden en lossen.
- 2)
- “End-effectors”: End-effectors zijn grijpers, “active tooling units”, en alle andere gereedschappen die aan de bevestigingsplaat van het uiteinde van de manipulatiearm van een robot worden bevestigd.
- 3)
- De definitie hierboven in a) is niet bedoeld om robots die speciaal zijn ontworpen voor niet-nucleair gebruik, zoals verfspuitrobots voor auto's te reguleren.
1.7 Vibratietestapparatuur, die gebruik maakt van digitale stuurtechnieken en testapparatuur die gebruik maakt van terugkoppeling of een gesloten lus en programmatuur hiervoor, die een systeem kan laten trillen op 10 g (RMS) of meer (effectieve waarde) bij een frequentie tussen 20 en 2000 Hz, en die krachten over kan brengen van 50 kN of meer
1.8 Metallurgische smelt- en gietovens (vacuüm en inert gas) als hieronder en speciaal ontworpen computerbesturing en controleapparatuur, alsmede “speciaal ontworpen programmatuur” hiervoor
a)
Smeltboogovens en gietovens met afsmeltelektrodes met een capaciteit tussen 1000 cm3 en 20.000 cm3 en die geschikt zijn voor een smelttemperatuur hoger dan 1700 °C.
b)
Elektronenstraalsmeltovens, plasmavernevelingssmeltovens en smeltovens met een vermogen van 50 kW of meer die geschikt zijn voor een smelttemperatuur hoger dan 1200 °C.]
2.1 Aluminiumlegeringen die een maximale treksterkte van 460 MPa (0,46 × 10 9 N/m2) of meer bij 293 K (20 °C) kunnen bezitten, buisvormig of massief (ook gesmede vormen) met een buitendiameter van meer dan 75 mm
Technische noot: De term “kunnen bezitten” omvat aluminiumlegeringen vóór of na een warmtebehandeling.
2.2 Beryllium, als volgt
Het metaal, legeringen met meer dan 50 gewichtsprocent beryllium, berylliumverbindingen en producten die hieruit vervaardigd zijn, met uitzondering van:
- a)
- metaalvensters voor röntgenapparatuur,
- b)
- oxidevormen als eindproduct of als halffabricaat speciaal ontworpen om als elektronische onderdelen of als substraat voor elektronische schakelingen dienst te doen.
Technische noot: Ook berylliumhoudend afval en schroot dat aan bovenstaande criteria voldoet, valt onder de lijst.
2.3 Zeer zuiver (99,99 % of beter) bismut met een zeer laag zilvergehalte (minder dan 10 ppm)
2.4 Boor, boorverbindingen, mengsels en verrijkte materialen waarin het gewicht van de boor-10 isotoop meer dan 20 % is van het gewicht van de totale hoeveelheid boor
2.5 Zeer zuiver calcium, dat zowel minder dan 1000 ppm metallische verontreinigingen (uitgezonderd magnesium), als minder dan 10 ppm boor bevat
2.6 Chloortrifluoride (ClF3)
2.7 Kroezen, vervaardigd van materiaal dat bestand is tegen vloeibare actiniden als hieronder
a)
kroezen met een volume tussen 150 ml en 8 liter en vervaardigd van of bedekt met een van de volgende materialen in een zuiverheidsgraad van 98 % of meer:
- i)
- calciumfluoride (CaF2),
- ii)
- calciumzirconaat (metazirconaat) (Ca2ZrO3),
- iii)
- ceriumsulfide (Ce2S3),
- iv)
- erbiumoxide (erbia) (Er203),
- v)
- hafniumoxide (hafnia) (HfO2),
- vi)
- magnesiumoxide (MgO),
- vii)
- genitreerde niobium-titaan-wolfraam legering (ong. 50 % Nb, 30 % Ti, 20 % W),
- viii)
- yttriumoxide (yttria) (Y203),
- ix)
- zirconiumoxide (zirconia) (ZrO2).
b)
Kroezen met een volume tussen 50 ml en 2 liter en gemaakt van of bedekt met tantaal in een zuiverheid van 99,9 % of meer.
c)
Kroezen met een volume tussen 50 ml en 2 liter en gemaakt van of bedekt met tantaal (in een zuiverheid van 98 % of meer) en bedekt met tantaalcarbide, tantaalnitride, of tantaalboride (of een combinatie van deze stoffen).
2.8 De volgende materialen of structuren
a)
materialen vervaardigd van koolstof-“vezel” of aramide-“vezel”, of “draden” daarvan, met een “soortelijke modulus” van 12,7 × 10 6 m of meer of een “soortelijke treksterkte” van 23,5 × 10 4 m of meer; of,
b)
materialen vervaardigd van glas “vezel” of “draden” daarvan, met een “soortelijke modulus” van 3,18 × 10 6 m of meer en een “soortelijke treksterkte” van 7,62 × 10 4 m of meer,
c)
Composietstructuren, in de vorm van buizen waarvan de binnendiameter ligt tussen 75 mm en 400 mm en vervaardigd van “vezels” en “draden” zoals boven beschreven in a) en b).
Technische noot:
- a)
- de term materialen vervaardigd van “vezel” en “draden” omvat tevens monofilamenten, garens en band.
- b)
- de “soortelijke modulus” is het quotiënt van de modulus van Young (elasticiteitsmodulus) in N/m2 en het soortelijk gewicht in N/m3, gemeten bij een temperatuur van 23 +/- 2 °C en een relatieve vochtigheidsgraad van 50 + 5 %.
- c)
- de “soortelijke treksterkte” is het quotiënt van de maximale treksterkte in N/m2 en het soortelijk gewicht in N/m3, gemeten bij een temperatuur van 23 +/- 2 °C en een relatieve vochtigheidsgraad van 50 + 5 %.
2.9 Hafnium dat voldoet aan de volgende beschrijving
Het metaal, legeringen en verbindingen die meer dan 60 gewichtsprocent hafnium bevatten, en producten die hieruit vervaardigd zijn.
2.10 Lithium (isotopisch verrijkt in lithium-6) als hieronder
a)
metaalhydriden of legeringen die lithium bevatten dat is verrijkt in lithium-6 (6Li) tot een concentratie die hoger is dan die welke in de natuur voorkomt (7,5 % op atomaire basis);
b)
enig ander materiaal dat lithium bevat dat is verrijkt in lithium-6 (met inbegrip van verbindingen, mengsels en concentraten), met uitzondering van 6Li dat deel uitmaakt van thermoluminescentiedosimeters.
2.11 Zeer zuiver magnesium dat zowel minder dan 200 ppm (gewicht) metallische verontreinigingen (uitgezonderd calcium) als minder dan 10 ppm boor bevat
2.12 Maraging staal dat een maximale treksterkte van 2050 mpa (2,050 x 10 9 N/m2) of meer bij 293 K (20 °C) kan bezitten, behalve als geen enkele afmeting de 75 mm te boven gaat
Technische noot: de term “kan bezitten” omvat maraging staal vóór of na een warmtebehandeling.
2.13 Radium-226 behalve als radium dat toegepast wordt in medische applicatoren
2.14 Titaanlegeringen die een maximale treksterkte van 900 MPa (0,9 × 10 9 N/m2) of meer bij 293 K (20 °C) kunnen bezitten, buisvormig of massief (ook gesmede vormen) met een buitendiameter van meer dan 75 mm
Technische noot: de term “kunnen bezitten” omvat titaanlegeringen vóór of na een warmtebehandeling.
2.15 Wolfraam, als volgt
Onderdelen, vervaardigd uit wolfraam, wolfraamcarbide of wolfraamlegeringen (meer dan 90 % wolfraam) met een massa van meer dan 20 kg en een cilindersymmetrische holte (ook cilindersegmenten) waarvan de binnendiameter groter is dan 100 mm maar kleiner dan 300 mm behalve onderdelen die speciaal zijn vervaardigd als gewichten of gammastraal-collimatoren.
2.16 Zirconium, als volgt
Het metaal, legeringen die meer dan 50 gewichtsprocent zirconium bevatten en verbindingen waarin de gewichtsverhouding tussen hafnium en zirconium kleiner is dan 1:500, alsmede producten die geheel hieruit vervaardigd zijn; met uitzondering van zirconium in folievorm met een dikte van maximaal 0,10 mm.
Technische noot: Ook zirconiumhoudend afval en schroot dat aan bovenstaande criteria voldoet, valt onder de lijst.]
3.1 Elektrolysecellen voor fluorproductie met een productiecapaciteit groter dan 250 g fluor per uur
3.2 Apparatuur voor de bouw en montage vn rotors alsmede spillen en matrijzen voor de vervaardiging van balgen als hieronder
a)
Apparatuur voor rotormontage, voor het monteren van rotorbuissecties, keerschotten en afdekplaten van gascentrifuges. Deze apparatuur omvat onder meer precisiespillen, klembeugels en krimppas makende machines.
b)
Rotoruitlijnapparatuur voor het uitlijnen van rotorbuissecties van gascentrifuges langs een gemeenschappelijke as.
Noot: normaliter bestaat zulke apparatuur uit precisiemeetsondes, verbonden met een computer die de handelingen van bv. pneumatische zuigers, die de rotorbuissecties uitlijnen, stuurt.)
c)
Spillen en matrijzen voor het vervaardigen van balgen met enkelvoudige uitstulping (balgen vervaardigd van zeer sterke aluminiumlegeringen, maraging staal, of zeer sterk verzelmateriaal). De balgen hebben alle onderstaande afmetingen:
- 1)
- binnendiameter tussen 75 mm en 400 mm;
- 2)
- lengte gelijk aan of groter dan 12,7 mm; en
- 3)
- diepte van de enkelvoudige uitstulping meer dan 2 mm.
3.3 Centrifugale apparatuur voor het uitbalanceren van rotors, in meerdere vlakken, vast of verplaatsbaar, horizontaal of verticaal, als hieronder
a)
centrifugale apparatuur ontworpen voor het uitbalanceren van flexibele rotors met een lengte van 600 mm of meer die aan alle onderstaande specificaties voldoet:
- 1)
- een slag of halsdiameter van 75 mm of meer; en
- 2)
- uit te balanceren massa tussen 0,9 kg en 23 kg;
- 3)
- geschikt voor het uitbalanceren bij meer dan 5000 toeren per minuut.
b)
centrifugale apparatuur ontworpen voor het uitbalanceren van holle cilindrische rotorcomponenten die aan alle onderstaande specificaties voldoet:
- 1)
- een halsdiameter van 75 mm of meer;
- 2)
- uit te balanceren massa tussen 0,9 kg en 23 kg;
- 3)
- geschikt voor het uitbalanceren met een resterende onbalans die gelijk is aan 0,010 kg.mm/kg per vlak of beter;
- 4)
- door een riem aangedreven;
en speciaal daarvoor ontworpen programmatuur.
3.4 Draadwikkelmachines, waarin de bewegingen bij het plaatsen, wikkelen en winden van de draden langs twee of meer assen worden gecoördineerd en geprogrammeerd, speciaal ontworpen voor het maken van composietstructuren of laminaten van vezel- en draadmateriaal, en in staat om cilindrische rotors te wikkelen met een diameter tussen 75 mm en 400 mm en een lengte van 600 mm of meer; coördinerende en programmerende besturing hiervoor; precisiespillen; en “speciaal ontworpen programmatuur” hiervoor
3.5 Frequentieomzetters (ook wel “converters” of “inverters”) of generatoren die aan alle onderstaande specificaties voldoen
a)
een meerfasige uitgang die een vermogen van 40 W of meer kan leveren;
b)
een frequentiebereik van 600 Hz en 2000 Hz;
c)
totale harmonische vervorming minder dan 10 %; en
d)
een hoge stabiliteit met frequentieafwijkingen van minder dan 0,1 %
met uitzondering van die frequentieomzetters, die speciaal ontworpen of vervaardigd zijn om als voeding voor “motorstators” te dienen (zie definitie hieronder), die de specificaties volgens b) en d) hierboven hebben en die tevens een harmonische vervorming van minder dan 2 % en een rendement van meer dan 80 % hebben.
Definitie: “Motorstators”: speciaal ontworpen of vervaardigde ringvormige stators voor snel lopende meerfasige wisselstroom-hysteresismotoren (magnetische-weerstandsmotoren) voor synchrone werking. In vacuüm met een frequentiebereik van 600-2000 Hz en een vermogensbereik van 50-1000 VA. De stators bestaan uit meerfasige windingen rond een ijzerkern van dunne lamellen (kenmerkende dikte 2,0 mm of minder) met geringe verliezen.
3.6 Lasers, laserversterkers en oscillatoren als hieronder
a)
Koperdamplasers met een gemiddeld geleverd vermogen van 40 W of meer, werkend in het golflengtegebied tussen 500 nm en 600 nm;
b)
Argonionenlasers met een gemiddeld geleverd vermogen van meer dan 40 W, werkend in het golflengtegebied tussen 400 nm en 515 nm;
c)
Met neodynium gedopeerde (geen glas) lasers als hieronder:
- 1)
- de uitgezonden straling heeft een golflengte tussen 1000 nm, de laser is van het pulsaangeslagen type en “Q-switched” met een pulsduur van 1 ns of meer en voldoet aan een van onderstaande criteria:
- a)
- de output komt volgens een enkelvoudig transversale resonatormodus met een gemiddeld vermogen van meer dan 40 W;
- b)
- de output komt volgens transversale multimodi met een gemiddeld geleverd vermogen van meer dan 50 W.
- 2)
- werkend met een golflengte tussen 1000 nm en 1100 nm, en bevat frequentieverdubbeling waardoor de uitgezonden straling een golflengte heeft die ligt tussen de 500 nm en 550 nm met een gemiddeld geleverd vermogen voor de dubbele frequentie (de nieuwe golflengte) van meer dan 40 W;
d)
Afstembare gepulste, enkelvoudige modus kleurstof (fluorescerend organisch pigment) oscillatoren, die een gemiddeld vermogen kunnen leveren van meer dan 1 W, een herhalingsfrequentie bezitten van meer dan 1 kHz, een pulsduur bezitten van minder dan 100 ns en een golflengte tussen 300 nm en 800 nm;
e)
Afstembare gepulste kleurstof laser versterkers en oscillatoren, met uitzondering van enkelvoudige modusoscillatoren, met een gemiddeld geleverd vermogen van meer dan 30 W, een herhalingsfrequentie van meer dan 1 kHz, een pulsduur van minder dan 100 ns en een golflengte tussen 300 nm en 800 nm;
f)
Alexandrietlasers met een bandbreedte van 0,005 nm of minder, een herhalingsfrequentie van meer dan 125 Hz en een gemiddeld geleverd vermogen van meer dan 30 W, die werken met golflengtes tussen 720 en 800 nm;
g)
Gepulste kooldioxidelasers met een herhalingsfrequentie van meer dan 250 Hz, een gemiddeld geleverd vermogen van meer dan 500 W, en een pulsduur van minder dan 200 ns, die werken met golflengtes tussen 9000 nm en 11.000 nm;
N.B. Bovenstaande specificatie is niet bedoeld om de industriële C02-lasers met een groter vermogen (karakteristiek tussen 1 kW en 5 kW), die worden gebruikt voor toepassingen als snijden en lassen, te reguleren, aangezien deze laatstgenoemde of nietgepulst zijn (continue golf-output) of wel gepulste output leveren maar met een pulsbreedte van meer dan 200 ns.
h)
Gepulste “excimeer” lasers (XeF, XeCI, KrF) met een herhalingsfrequentie van meer dan 250 Hz en een gemiddeld geleverd vermogen van meer dan 500 W, die werken met golflengtes tusen 240 nm en 360 nm;
i)
Para-waterstof Raman-verschuivingsapparatuur, ontworpen om een straling te leveren met een golflengte van 16 um bij een herhalingsfrequentie van 250 Hz of meer;
Technische noot: gereedschapswerktuigen, meetapparatuur en aanverwante technologie, die in de nucleaire industrie kunnen worden gebruikt, worden gereguleerd onder de nummers 1.2 en 1.3 van deze lijst.
3.7 Massaspectrometers die ionen met een massa van 230 atomaire eenheden (a.m.e.) Of meer kunnen meten en die een oplossend vermogen hebben dat beter is dan 2 a.m.e. Op 230 a.m.e. En ionenbronnen hiervoor, als hieronder
a)
Inductief gekoppelde plasma-massaspectrometers (ICP/MS);
b)
massaspectrometers werkend d.m.v. een gloeiontlading (GDMS);
c)
Massapsectrometers werkend d.m.v. thermische ionisatie (TIMS);
d)
Massaspectrometers werkend d.m.v. elektronenbeschieting, met een bronkamer vervaardigd van of bedekt met een materiaal dat bestand is tegen UF6;
e)
Massaspectrometers werkend met een molecuulbundel als hieronder:
- 1)
- voorzien van een bronkamer vervaardigd van of bedekt met roestvrij staal of molybdeen en uitgerust met een “koelval” die tot 193K (-80 °C) of lager kan worden afgekoeld; of
- 2)
- voorzien van een bronkamer vervaardigd van of bedekt met materiaal dat bestand is tegen UF6; of
f)
Massaspectrometers werkend met een microfluoreer-ionenbron ontworpen voor gebruik met actiniden of actinidefluoriden, met uitzondering van speciaal ontworpen of vervaardigde magnetische- of quadrupoolmassaspectrometers die on-line monsters kunnen nemen van de voedingsstroom, het verrijkte en het verarmde UF6-gas en die aan alle onderstaande specificaties voldoen:
- 1)
- oplossend vermogen 1 a.m.e. voor massa's groter dan 320 a.m.e.;
- 2)
- een ionenbron vervaardigd van of bedekt met nicrhoom, monel, of die vernikkeld is;
- 3)
- een ionisatiebron, werkend met elektronenbeschieting;
- 4)
- voorzien van een collectorsysteem dat isotoopanalyse mogelijk maakt.
3.8 Instrumenten die drukken kunnen meten tot 13 kpa, met een nauwkeurigheid beter dan 1 % over de volle schaal, voorzien van corrosiebestendige drukmeetelementen vervaardigd van nikkel, nikkellegeringen, fosforbrons, roestvrij staal, aluminium of aluminiumlegeringen
3.9 Afsluiters met een diameter van 5 mm of meer en met een balgafdichting, geheel vervaardigd uit of bedekt met aluminium, aluminiumlegeringen, nikkel, of een legering die 60 % nikkel of meer bevat, en die met de hand of automatisch worden bediend
3.10 Supergeleidende solenoïdale elektromagneten die aan alle onderstaande specificaties voldoen
a)
in staat om een magnetisch veld sterker dan 2 tesla (20 kilogauss) op te wekken;
b)
een L/D-verhouding (lengte gedeeld door binnendiameter) die groter is dan 2;
c)
een binnendiameter van meer dan 300 mm; en
d)
met een magnetisch veld dat een homogeniteitsverval heeft van minder dan 1 % over de centrale 50 % van het binnenvolume.
Noot: Bovenstaand onderdeel (3.10) heeft geen betrekking op magneten speciaal ontworpen en uitgevoerd voor gebruik als onderdeel van medische kernspinresonantie (NMR)-beeldapparatuur.
De uitdrukking “als onderdeel van” betekent niet noodzakelijkerwijze deel uitmakend van dezelfde leverantie. Afzonderlijke leverantie vanuit verschillende bronnen is toegestaan, op voorwaarde dat de bijbehorende exportdocumenten duidelijk aangeven dat er sprake is van “als onderdeel van”.
3.11 Vacuümpompen met een inlaathalsafmeting van 38 cm of meer met een pompsnelheid van 15.000 liter/seconde of meer en die uiteindelijk een vacuüm beter dan 10-4 torr (0,76 × 10-4 millibar) kunnen produceren
Technische noot: Het uiteindelijke vacuüm wordt gemeten bij de inlaat van de pomp bij een geblokkeerde inlaat.
3.12 Gelijkstroomvoedingen met een hoog vermogen die in staat zijn om gedurende een tijdsduur van 8 uur onafgebroken een spanning te leveren van 100 V of meer bij een stroomsterkte van 500 A of meer, en waarbij de spannings- of stroomvariatie minder is dan 0,1 %
3.13 Gelijkstroomvoedingen voor hoogspanning die in staat zijn om gedurende een tijdsduur van 8 uur onafgebroken een spanning te leveren van 20.000 V of meer bij een stroomsterkte van 1 A of meer, en waarbij de spannings- of stroomvariatie minder is dan 0,1 %
3.14 Elektromagnetische isotopenscheidingsapparatuur ontworpen voor of uitgerust met een enkelvoudige of met meerdere ionenbronnen, en die een totale ionenbundelstroom van 50 ma of meer kan produceren
Noten:
- 1.
- Dit onderdeel reguleert scheidingsapparatuur die zowel stabiele isotopen kan scheiden als ook uraanisotopen. Scheidingsapparatuur die loodisotopen kan scheiden met een massaverschil van 1 a.m.e. is intrinsiek ook in staat om uraanisotopen die een verschil van 3 a.m.e. hebben te verrijken.
- 2.
- Dit onderdeel reguleert scheidingsapparatuur waarbij de ionenbronnen en de collectors zich beide wel of niet in het magnetisch veld bevinden.
- 3.
- Een enkelvoudige ionenbron van 50 mA produceert minder dan 3 g HEU (hoogverrijkt uraan) per jaar uit natuurlijk uraan.]
4.1 Speciale pakkingen voor gebruik bij de scheiding van zwaar water en gewoon water en gemaakt van mazen die uit fosforbrons of koper zijn vervaardigd (beide chemisch behandeld ter bevordering van het watercontact) en ontworpen voor gebruik in vacuümdestillatietorens
4.2 Pompen die verdunde of geconcentreerde oplossingen van kaliumamidekatalysator in vloeibare ammoniak (KNH2/NH3) kunnen rondpompen die aan alle onderstaande specificaties voldoen
a)
luchtdicht (d.w.z. hermetisch afgesloten);
b)
bij gebruik van geconcentreerde kaliumamideoplossingen (1 % of sterker) een werkdruk van 1,5-60 MPa; bij gebruik van verdunde oplossingen (minder dan 1 %) een werkdruk van 20 – 60 MPa; en
c)
een capaciteit van meer dan 8,5 m3/h.
4.3 Schotelwisselkolommen voor de uitwisseling van water en zwavelwaterstof die vervaardigd zijn van hoogwaardig koolstofstaal (bv. ASTM A516) die een diameter hebben van 1,8 meter of meer en die een nominale werkdruk hebben van 2 mpa of meer, met uitzondering van kolommen die speciaal ontworpen zijn of vervaardigd voor de productie van zwaar water
De interne contactoppervlakken bestaan uit gesegmenteerde schotels met een effectieve totaaldiameter van 1,8 m of meer, zoals zeefschotels, klepschotels, bellenval-schotels en turboroosterschotels ontworpen om het contact bij tegenstroom te bevorderen en vervaardigd van materialen die bestand zijn tegen de corrosieve werking van zwavelwaterstof/water-mengsels, zoals 304L staal of 316 roestvrij staal.
4.4 Cryogene waterstofdestillatiekolommen, die alle onderstaande toepassingsmogelijkheden hebben
a)
ontworpen voor gebruik bij een inwendige temperatuur van -238 °C (35K) of lager;
b)
ontworpen voor gebruik bij een inwendige druk van 0,5 tot 5 MPa (5 tot 50 atmosfeer);
c)
vervaardigd van fijnkorrelig roestvrij staal uit de 300-serie met een laag zwavelgehalte, of gelijkwaardige cryogene en H2-compatibele materialen, en
d)
met een binnendiameter van 1 meter of meer, en een effectieve lengte van 5 meter of meer.
4.5 Ammoniaksyntheseconvertors, ammoniaksynthese-eenheden waarin het synthesegas (stikstof en waterstof) wordt verwijderd uit een hoge druk ammoniak/waterstofwisselkolom en het syntheseproduct (ammoniak) terugvloeit naar voornoemde kolom]
5.1 “Flash x-ray generators” (röntgen-pulsgeneratoren) of gepulste elektronenversnellers met een maximale versnelenergie van 500 keV of meer, als hieronder, met uitzondering van versnellers die onderdeel uitmaken van een systeem dat niet tot doel heeft om een elektronenbundel of röntgenstraling uit te zenden (elektronenmicroscopen bv.) Of die voor medisch gebruik zijn ontworpen
a)
met een maximale versnelenergie voor de elektronen van 500 keV of meer, maar minder dan 25 MeV, en met een kwaliteitsgetal (K) van 0,25 of meer, waarbij K gedefinieerd is als:
K = 1,7 × 103 × V2,65 × Q
waarbij V de maximale versnelenergie is in MeV en Q de totale versnelde lading in coulomb als de pulsduur van de versnelstraal 1 us of minder is; is de pulsduur groter dan 1 us, dan is Q de maximale lading die in 1 us wordt versneld (Q is gelijk aan de integraal van i naar t over 1 us of de pulsduur, al naargelang welke van de twee het kleinste is (Q = ... idt), waarin i de stroom is in A, en t de tijd in s,
of,
b)
met een maximale versnelenergie voor de elektronen van 25 MeV of meer, en een maximaal vermogen van 50 MW, maximaal vermogen = (maximale versnelspanning in V) × (maximale versnelstroom in A).
Technische noot:
Tijdsduur van de versnelpuls: bij apparatuur die gebruik maakt van versnellende microgolftrilholtes is de pulsduur 1 us of de tijdsduur van een gebundeld stralingspakket, dat door een modulatiepuls van de microgolf wordt gevormd, al naargelang welke tijdsduur het kortst is.
Maximale versnelstroom: bij apparatuur die gebruik maakt van versnellende microgolftrilholtes is de maximale versnelstroom de gemiddelde stroom over de tijdsduur van een gebundeld stralingspakket.
5.2 Meertrapskanonnen met gebruikmaking van lichte gassen of andere kanonsystemen voor hoge snelheid (spoel, elektromagnetisch, elektrothermisch of andere geavanceerde systemen) die projectielen kunnen versnellen tot een snelheid van 2 km per seconde of meer
5.3 Camera's met mechanisch roterende spiegels
Camera's die het beeld gekaderd (op conventionele wijze) opnemen (“framing cameras”) met een opnamesnelheid van meer dan 225.000 beeldjes per seconde; “streak” camera's (die een beeld vormen d.m.v. lijnopbouw), die een schrijfsnelheid hebben van meer dan 0,5 mm per us; en onderdelen hiervan, inclusief speciaal ontworpen synchroniserende elektronica en speciaal vervaardigde rotoronderdelen (bestaande uit turbines, spiegels en lagers).
5.4 Elektronische “streak” en “conventionele” (beeldjesvormende) camera's en buizen als hieronder
a)
elektronische “streak” camera's die een oplossend vermogen in de tijd hebben van 50 ns of minder, en “streak” buizen hiervoor;
b)
elektronische (of van een elektronische sluiter voorziene) “conventionele” (beeldjesvormende) camera's die per beeld een belichtingstijd van 50 ns of minder hebben;
c)
beeldvormende buizen, en halfgeleider-beeldvormende apparatuur bestemd voor gebruik bij camera's zoals beschreven in b), als hieronder:
- 1)
- “proximity focused image intensifier tubes” (helderheidsversterkers voor dichtbij gebruikt, waarbij de fotokathode op een transparant en geleidend laagje is aangebracht om de weerstand van de fotokathode te verlagen;
- 2)
- “gate silicon intensifier target vidicon tubes” (schakelbare vidiconbuizen met silicium opnameoppervlak), (SIT-vidiconbuizen), waarbij een snel systeem ervoor zorgt dat de foto-elektronen van de fotokathode verdwijnen voordat ze op de SIT-plaat botsen;
- 3)
- elektro-optische sluitersystemen, gebruikmakend van een Kerr of pockelcel;
- 4)
- andere beeldjesvormende buizen en halfgeleider helderheidsversterkers die een snelle “gating”-tijd van minder dan 50 ns hebben en die speciaal zijn ontworpen voor camera's zoals beschreven in subonderdeel b) hierboven.
5.5 Gespecialiseerde instrumentatie voor hydrodynamische experimenten, zoals hieronder
a)
snelheidsinterferometers voor de bepaling van snelheden die groter zijn dan 1 km per seconde gedurende tijdsintervallen van minder dan 10 us, (VISAR's, dopplerlaserinterferometers, DLI's enz.);
b)
manganine drukmeters voor drukken van meer dan 100 kilobar; of
c)
kwartsdruktransducers (omzetters voor drukken van meer dan 100 kilobar).]
6.1 Detonators en multipunt ontstekingssystemen ("exploding bridge wire”, “slapper”, enz.)
a)
elektrisch functionerende explosieve detonators als hieronder:
- 1)
- “exploding bridge” (EB);
- 2)
- “exploding bridge wire” (EBW);
- 3)
- “slapper”; en
- 4)
- “exploding foil initiator” (EFI);
b)
opstellingen, met gebruikmaking van enkelvoudige of meervoudige detonators, die vrijwel gelijktijdig een explosief oppervlak opwekken (groter dan 5000 mm2) met een enkel ontsteeksignaal (met een spreiding van de ontstekingstijd over het oppervlak van minder dan 2,5 us).
Verklarende beschrijving:
De beschreven detonators maken alle gebruik van een kleine elektrische geleider (“bridge”-brug, “bridge wire”-brugdraad, “foil”-folie), die explosief verdampt als er een snelle elektrische puls van grote stroomsterkte doorgestuurd wordt. Bij het “niet-slapper” type veroorzaakt de exploderende geleider een chemische contactontsteking in een ermee in contact zijnde hoog-explosieve stof zoals PETN (pentaerythritoltetranitraat). Bij “slapper-detonators” slaat de explosieve verdamping van de elektrische geleider een “flyer” of “slapper” over een gat heen, en de schok die de “slapper” uitoefent op een explosieve stof doet een chemische ontsteking op gang komen. In sommige ontwerpen wordt de “slapper” magnetisch aangedreven. De term “exploding foil detonator” slaat of op het EB-type ofwel op een “slapper”-type. Bovendien wordt soms het woord “initiator” gebruikt in plaats van “detonator”.
Detonators die alleen primaire explosieven gebruiken, zoals loodazide, zijn niet aan regulering onderworpen.
6.2 Elektronische onderdelen voor ontstekingsmechanismen (schakelapparatuur en pulsontladingscondensatoren)
6.2.1 Schakelapparatuur
a)
koude-kathodebuizen (met inbegrip van gasgevulde krytronbuizen en vacuümgepompte sprytronbuizen), die al of niet met gas zijn gevuld, die een overeenkomstige werking als een “spark-gap” hebben, die van minstens drie elektroden zijn voorzien, en die aan alle onderstaande specificaties voldoen:
- 1)
- de piekwaarde van de anodespanning bedraagt 2500 V of meer;
- 2)
- de piekwaarde van de anodestroom bedraagt 100 A of meer;
- 3)
- de vertragingstijd van de anode bedraagt 10 us of minder; en
b)
getriggerde “spark-gaps” met een vertragingstijd van de anode van 15 us of minder en met een opgegeven piekwaarde van de anodestroom van 500 A of meer;
c)
onderdelen of monteringen die een snelle schakelfunctie hebben en die aan alle onderstaande specificaties voldoen:
- 1)
- de piekwaarde van de anodespanning bedraagt meer dan 2000 V;
- 2)
- de opgegeven piekwaarde van de anodestroom bedraagt 500 A of meer;
- 3)
- de inschakeltijd bedraagt 1 us of minder.
6.2.2 Condensatoren met de volgende specificaties
a)
de piekwaarde van de spanning bedraagt 1,4 kV of meer, de energie-inhoud bedraagt meer dan 10 J, de capaciteit is groter dan 0,5 u F en de serie-inductantie bedraagt minder dan 50 nH; of
b)
de piekwaarde van de spanning bedraagt meer dan 750 V, de capaciteit is groter dan 0,25 u F, en de serie-inductantie bedraagt minder dan 10 nH.
6.3 Ontstekingsmechanismen en daarmee overeenkomende pulsgeneratoren met hoge stroomsterkte (voor gestuurde detonators) als hieronder
a)
explosieve detonator-ontsteekmechanismen ontworpen om meervoudig gestuurde detonators, zoals beschreven in 6.1., te ontsteken;
b)
modulaire elektrische pulsgeneratoren (pulsers) ontworpen voor draagbaar of mobiel gebruik, of die zeer robuust zijn uitgevoerd (met inbegrip van xenonflitsbuisvoedingen) en die aan alle onderstaande specificaties voldoen:
- 1)
- de energie kan in 15 us of minder worden afgegeven;
- 2)
- de geleverde stroomsterkte is meer dan 100 A;
- 3)
- bij aansluiting op een weerstand van minder dan 40 ohm bedraagt de stijgtijd minder dan 10 us;
(de stijgtijd is gedefinieerd als het tijdsinterval dat verstrijkt tussen het bereiken van 10 % van de piekstroom en 90 % van de piekstroom als de generator op een ohmse weerstand wordt aangesloten);
- 4)
- in een stofvrije verpakking opgesloten;
- 5)
- de grootste afmeting is kleiner of gelijk aan 25,4 cm;
- 6)
- het gewicht bedraagt minder dan 25 kg en;
- 7)
- ontworpen voor gebruik over een groot temperatuurgebied (-50 °C tot 100 °C) of ontworpen voor gebruik in de lucht- of ruimtevaart.
6.4 Springstoffen, of stoffen of mengsels die meer dan 2 % bevatten van een der onderstaande stoffen
a)
Cyclotetramethyleentetranitramine (HMX);
b)
Cyclotrimethyleentrinitramine (RDX);
c)
Triaminotrinitrobenzeen (TATB);
d)
iedere explosieve stof met een kristallijne dichtheid van meer dan 1,8 g/cm3, die een detoneersnelheid heeft van meer dan 8000 m/s;
e)
Hexanitrostilbeen (HNS).]
8.1 Neutronengeneratorsystemen met inbegrip van neutronengeneratorbuizen, ontworpen om te werken zonder uitwendig vacuümsysteem en die gebruik maken van elektrostatische versnelling voor het teweegbrengen van een tritium-deuteriumkernreactie
8.2 Apparatuur die bestemd is voor de behandeling en bewerking van nucleair materiaal en voor kernreactoren als hieronder
8.2.1.
Afstandsmanipulatoren, die menselijke bedieningshandelingen met behulp van elektrische, hydraulische of mechanische middelen overbrengen op een manipulatiearm met eindvoorziening die gebruikt kan worden voor afstandsbesturing bij radiochemische scheidingshandelingen en “hot cells”. De manipulatoren kunnen 0,6 m of meer in een celmuur binnendringen, of anders over een celmuur met een dikte van 0,6 m of meer heen reiken;
8.2.2.
Ruiten die straling afschermen, van glas dat een grote dichtheid heeft (loodglas e.d.), met een lengte of breedte van meer dan 0,3 m, een dichtheid van meer dan 3 g/cm3 en een dikte van 100 mm of meer; en speciaal hiervoor ontworpen raamwerk;
8.2.3.
Stralingsbestendige T.V.-camera's speciaal ontworpen of gespecificeerd voor gebruik bij een stralingsniveau van meer dan 5 × 10 4 gray (Si) (5 × 10 6 rad) (Si) zonder operationeel verlies en speciaal hiervoor ontworpen lenzen.
8.3 Tritium, tritiumverbindingen en mengsels waarin de verhouding tussen het aantal tritiumatomen en het aantal waterstofatomen meer dan 1: 1000 bedraagt, met uitzondering van een product of middel dat niet meer dan 40 Ci aan tritium in welke chemische of fysische vorm dan ook bevat
8.4 Voorzieningen of installaties voor de productie, het terugwinnen, extraheren, concentreren of behandelen van tritium, alsmede onderdelen hiervoor, als hieronder
a)
koelinstallaties voor waterstof of helium die een koeltemperatuur van -250 °C (23K) of lager kunnen bereiken en die een koelcapaciteit van meer dan 150 W hebben; of
b)
opslag- en zuiveringssystemen voor waterstofisotopen die metaalhydriden als opslag-of zuiveringsmedium gebruiken.
8.5 Met platina beklede katalysatoren speciaal ontworpen of vervaardigd voor het bevorderen van de waterstofisotoopuitwisseling tussen waterstof en water voor de winning van tritium uit zwaar water of voor zwaar-waterproductie
8.6 Helium, in iedere vorm, dat isotopisch verrijkt is in helium-3, al dan niet gemengd met andere materialen of deel uitmakend van enige uitrusting of voorziening, met uitzondering van producten en middelen die minder dan 1 g helium-3 bevatten
8.7 Alfastralende radionucliden en apparaten die zulke radionucliden bevatten, als hieronder
Alle alfastralende radionucliden met een halveringstijd van 10 dagen of meer, maar korter dan 200 jaar, met inbegrip van verbindingen en mengsels die deze radionucliden bevatten, als de totale alfa-activiteit gelijk is aan 1 curie/kg (37 GBq/kg) of meer met uitzondering van apparaten die minder dan 100 millicurie (3,7 GBq) aan alfa-activiteit per apparaat bevatten.]