16/06/24 KB Nucleair en radiologisch noodplan
Koninklijk besluit van 16 juni 2024 tot vaststelling van het nucleair en radiologisch noodplan voor het Belgisch grondgebied, de territoriale zee en de exclusieve economische zone

De uitbaters van de nucleaire installaties van klasse I zijn verplicht om elk evenement betreffende de nucleaire veiligheid, alsook de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu te melden of te notificeren bij de aangewezen autoriteiten, overeenkomstig het bestaande regelgevingskader dat in dit plan en volgens het technisch reglement van het FANC is vastgelegd ⁽²⁷⁾ .

Elke melding of notificatie van een evenement door een uitbater moet de volgende informatie bevatten:

–

de volledige naam van het bedrijf en het “nucleaire” karakter van de site;

–

de locatie (betrokken eenheid of installatie);

–

de noodklasse van het evenement;

–

een korte beschrijving van de situatie;

–

het al dan niet activeren van het intern noodplan van de betrokken site.

–

de aanbevolen toegang voor hulpdiensten afhankelijk van de radiologische situatie en de weersomstandigheden ter plaatse (indien interventie vereist is);

Deze informatie wordt dan onmiddellijk doorgegeven aan de diensten die ter plaatse moeten ingrijpen of, indien geen interventie op de site vereist is, aan de diensten die in de noodplannen of externe procedures als ontvangers van deze informatie zijn aangewezen.

De Alert melding moet het FANC in samenspraak met Bel V de mogelijkheid bieden om:

–

(de aard en de ernst van) de gebeurtenis in te schatten;

–

te bevestigen dat het daadwerkelijk gaat om een situatie die geen beschermingsmaatregelen buiten de site (off-site) vereist en waarvan geen verslechtering wordt verwacht, zodat de autoriteiten geen reactie buiten de site hoeven voor te bereiden;

–

of om de melding te herkwalificeren.

De melding aan het NCCN, de gouverneur en burgemeester(s) moet hen de mogelijkheid bieden om:

–

te antwoorden op de eventuele vragen van de burgers en de media;

–

een gepaste standaardreactie te ontwikkelen (bijvoorbeeld interne procedures opstarten);

–

een overdreven en nutteloze reactie te vermijden (vb. mobilisering van de crisisstructuren);

–

partners of homologe instanties in buurlanden te informeren, na ontvangst van de bevestiging van de noodklasse.

Elke notificatie leidt tot de activering van dit plan en de onmiddellijke mobilisatie en convocatie van de nationale crisiscellen voorzien in dit plan.

Naargelang het geval moeten deze gebeurtenissen gelijkgesteld worden aan één van de volgende noodklassen, zoals bepaald in de algemene veiligheidsvoorschriften van het IAEA:

–

Facility emergency. Op een gedeelte van een nucleaire site doet er zich een situatie voor waarvan de ernst het nemen van beschermingsmaatregelen, en andere respons acties, voor het ter plaatse aanwezige personeel (of gelijkaardig) en voor hulpverleners, enkel op de betrokken site of het betrokken gedeelte ervan vereist. Buiten de site wordt in dit stadium geen enkele beschermingsmaatregel verwacht. Toch wordt het nucleair noodplan uit voorzorg geactiveerd, ter anticipatie van elke mogelijke verslechtering en ter voorbereiding van de respons van de overheid buiten de site.

–

Site area emergency. Op een nucleaire site doet er zich een situatie voor waarvan de ernst de activering van het nucleair noodplan vereist om het antwoord van de overheid buiten de site te organiseren. Als voorzorgsmaatregel, wordt door de gouverneur van de betrokken provincie automatisch overgegaan tot de alarmering, het laten luisteren naar de media en het laten schuilen (zie Lexicon) van de bevolking in het centrale gedeelte van de noodplanningszone (blok S, § 5.2.3) (zie Lexicon). De ernst van het evenement zou echter niet meteen mogen leiden tot directe beschermingsmaatregelen voor de bevolking buiten de centrale zone van de planningszone. Het nemen van indirecte beschermingsmaatregelen (bescherming van de voedselketen, het leefmilieu en de drinkwatervoorziening) is mogelijk.

–

General emergency. Op een nucleaire site doet zich een situatie voor waarvan de ernst de activering van het nucleair noodplan vereist om het antwoord van de overheid buiten de site te organiseren.

De ernst van het evenement vereist dat er, vanaf de notificatie, door de gouverneur van de betrokken provincie, automatisch wordt overgegaan tot de alarmering, het laten luisteren naar de media en het laten schuilen van de bevolking in het centrale gedeelte van de noodplanningszone (blok S). Buiten de centrale zone van de noodplanningszone (blok S) zullen waarschijnlijk directe en indirecte beschermingsmaatregelen voor de bevolking genomen moeten worden.

–

Bijzonder geval: General emergency - Reflex mode: Op een nucleaire site doet zich een situatie voor (of er heeft zich daar een situatie voorgedaan) waarvan de ernst de activering van het nucleair noodplan vereist om het antwoord van de overheid buiten de site te organiseren. De snelle ontwikkeling van het evenement en de verwachte omvang van de gevolgen vereist dat er door de gouverneur van de betrokken provincie onmiddellijk wordt overgegaan tot de alarmering, het laten luisteren naar de media en het laten schuilen van de bevolking in de reflexzone (§ 5.2.3.) (zie Lexicon).

Zoals hierboven beschreven, leidt de ontvangst van een notificatie, ongeacht de noodklasse, tot de activering van het nucleair noodplan en de onmiddellijke mobilisatie van de nationale crisiscellen. Deze elementen hebben ook invloed op de afkondiging van een federale fase, wat onder de verantwoordelijkheid valt van de minister van Binnenlandse Zaken, die als enige hiervoor de bevoegdheid heeft.

Alle notificaties worden onderworpen aan een eerste analyse door het FANC en zijn filiaal Bel V om de noodklasse te bevestigen o fte herkwalificeren. Het resultaat van deze analyse wordt binnen een uur na ontvangst van de notificatie naar het NCCN gestuurd.

Wanneer een notificatie in het kader van deze eerste analyse door het FANC en zijn filiaal Bel V wordt bevestigd of geherkwalificeerd in de noodklasse Facility Emergency, kan de minister van Binnenlandse Zaken, gezien de geringe waarschijnlijkheid dat beschermingsmaatregelen buiten de site nodig zullen zijn, beslissen om te wachten op de eerste analyses van de nationale crisiscellen (evaluatie door de Evaluatiecel en aanbevelingen door het Federaal Coördinatiecomité) alvorens de federale fase af te kondigen.

Wanneer een notificatie wordt bevestigd of geherkwalificeerd in de noodklassen Site Area Emergency, General Emergency of General Emergency - Reflex mode en er gevolgen buiten de site verwacht worden, is het belangrijk dat de strategische coördinatie op nationaal niveau zo snel mogelijk wordt opgestart. Wanneer de federale fase nog niet is geactiveerd na bevestiging of herkwalificatie in deze noodklassen of bij gebrek aan bevestiging of herkwalificatie van de noodklasse door het FANC en haar filiaal Bel V binnen het uur na ontvangst van de notificatie, kondigt de minister van Binnenlandse Zaken de federale fase af en neemt de leiding over de strategische coördinatie over, zonder een eerste evaluatie van de Evaluatiecel en de aanbevelingen van het Federaal Coördinatiecomité af te wachten. De tabel hieronder vat de noodklassen en de eraan verbonden beschermingsmaatregelen samen.

Voor elk van deze noodklassen worden operationele (technische en radiologische) criteria bepaald door de betrokken uitbater in overleg met het FANC. Deze criteria worden vastgelegd in het intern noodplan van de betrokken installaties.